Przemoc seksualna jest dziś okropną bronią stosowaną przez okupantów na terytoriach okupowanych. Jest to przeżycie trudne i traumatyczne nie tylko dla pojedynczej ofiary, lecz także dla całego narodu, ponieważ niszczy siłę, wiarę w uniwersalne wartości ludzkie, wywołuje poczucie rozpaczy i brak nadziei.
Od października 2024 roku w Ukrainie oficjalnie zarejestrowano 322 przypadki przemocy seksualnej, związanej z konfliktem (CRSV) przez Prokuraturę Generalną Ukrainy. Jednocześnie faktyczne dane mogą być znacznie wyższe i naprawdę szokujące. Według Kateryny Lewczenko, komisarki rządu ds. polityki równości płci, na każdy ustalony przypadek przemocy seksualnej, związanej z konfliktem (CRSV) przypada co najmniej tuzin innych, które nie zostały zgłoszone ze względu na wielką traumę, strach przed osądem, niewiedzę, dokąd się zwrócić o pomoc i brak gwarancji, że winni zostaną ukarani.
Jak pomóc kobiecie, dotkniętej przemocą seksualną (CRSV)
Przestępstwa na tle seksualnym zostawiają głębokie rany nie tylko na ciele, lecz urażają duszę. Kobiety, które doświadczyły przemocy seksualnej, często mają poczucie głębokiego wstydu, winy, strachu oraz izolacji w społeczeństwie. Również tracą podstawowe poczucie zaufania do siebie i świata.
Przywrócenie tym kobietom wsparcia wewnętrznego, wiary w siebie i chęci do życia jest najważniejsze. To możliwe jedynie przy zaangażowaniu wykwalifikowanych psychoterapeutów, którzy wiedzą, jak pracować z traumą. Specjaliści projektu GIDNA fundacji Przyszłość dla Ukrainy (Future for Ukraine) zapewniają anonimową i bezpłatną pomoc psychologiczną kobietom, które doświadczyły lub były świadkami przemocy seksualnej, związanej z konfliktem.
Kuratorka projektu, Anna Grubaia, zauważa, że niezwykle trudno jest przejść przez takie doświadczenie osobno, przecież psychika samodzielnie nie wraca się do normy po konsekwencjach przemocy. Dlatego skuteczne metody terapii, zwłaszcza EMDR, stają się kluczem do powrotu do zdrowia — pomagają stopniowo uwolnić bolesne wspomnienia i przywrócić kobiecie jej siły.
„Jedną z metod, które stosuję, jest EMDR, czyli terapia specjalistyczna, która łączy skuteczne elementy różnych podejść terapeutycznych i pomaga mózgowi przetworzyć traumatyczne wspomnienia i zmniejszyć ich wpływ emocjonalny”, opowiada psycholog GIDNA Natalia Molochynska.
Co to jest protokół EMDR i jak właściwie działa?
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) to metoda psychoterapewtyczna, która pomaga przetworzyć traumatyczne wspomnienia i zmniejszyć ich wpływ emocjonalny, opracowana przez Francine Shapiro w 1987 roku. Od tego czasu do dziś jest szeroko stosowana w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD) oraz innych konsekwencji wydarzeń traumatycznych.
Protokół EMDR opiera się na stymulacji mózgu za pomocą bodźców dwustronnych (ruchy oczu, sygnały dźwiękowe lub dotykowe). Pomaga to mózgowi przetwarzać traumatyczne doświadczenie, które zostało „zablokowane” przez układ nerwowy. Podczas sesji terapeuta prosi klienta o przypomnieniu wydarzenia traumatycznego, wykonując serię ruchów gałkami ocznymi. Przy tym negatywne emocje stopniowo słabną, a wspomnienie staje się mniej bolesne.
EMDR stosują się w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD), zaburzeń lękowych, ataków paniki, depresji, fobii, przeżyć traumatycznych (wypadki, katastrofy) oraz skutków przemocy, w tym, seksualnej. Psychologowie projektu GIDNA potwierdzają, że protokół EMDR stał się najskuteczniejszą metodą pracy z kobietami, które doświadczyły przemocy seksualnej, związanej z konfliktem.
Jak EMDR pomaga ofiarom przemocy
Dzisiaj EMDR została uznana za skuteczną metodę terapii PTSD przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA) i jest aktywnie wykorzystywana z ofiarami przemocy, weteranami wojennymi i osobami, które doświadczyły poważnych strat.
Protokół EMDR to potężna technika psychologiczna, która wskazuje kobiecie, dotkniętą zespołem stresu pourazowego (PTSD), ścieżkę wyzdrowienia i zmniejsza emocjonalny ciężar tego doświadczenia. Jednym z ważnych efektów takiej terapii jest redukcja poczucia winy i wstydu, kiedy kobieta przestaje obwiniać siebie i w końcu ukazuje na prawdziwego sprawcę.
„Czułam ogromne poczucie winy za to, co się stało, i nie dawało mi to spokoju. Wydawało mi się, że straciłam część siebie. Stopniowo zdawałam sobie sprawę, że to nie moja wina i zaczęłam akceptować siebie taką, jaką jestem. Pracowałyśmy z psychologiem, żebym znów mogłam poczuć radość od małych rzeczy i pozwolić sobie marzyć o przyszłości”, opowiada o wynikach terapii uczestniczka projektu GIDNA.
Terapia EMDR przywraca spokój i wsparcie wewnętrzne, pomagając jednocześnie poradzić sobie z flashbackami (retrospekcjami) i zmniejszyć objawy koszmarów nocnych.
Jeśli Ty lub twoje bliscy, doświadczyłyście przemocy seksualnej, związanej z konfliktem, możesz uzyskać pomoc. Nie jesteś sama na tej drodze. Wypełnij formularz pod linkiem.