Doświadczenie straty jest niezwykle trudnym przeżyciem, przez które trudno przejść samodzielnie. Psychologowie projektu GIDNA fundacji Przyszłość dla Ukrainy (Future for Ukraine) codziennie pracują z kobietami, które doświadczyły nieokreślonej straty osobowej, pomagając im przyjmować to doświadczenie, ból i żyć dalej.
Żałoba to poszukiwanie sposobów współistnienia z bólem i smutkiem za ukochaną osobą. Smutek jest zawsze doświadczeniem spersonalizowanym, lecz powszechnym zjawiskiem pozostaje silny ból, w tym bezsenność, lęki nocne, zaostrzenia chorób przewlekłych i niekontrolowane reakcje emocjonalne.
Jak smutek wpływa na psychikę:
- Reakcje emocjonalne: szok, płacz, histeria, otępienie, śmiech, panika.
- Gniew i poczucie winy: obwinianie siebie, obsesyjne myśli.
- Emocjonalne odrętwienie jako mechanizm obronny, który może wyglądać jak przejaw obojętności.
- Stany dysocjacyjne: derealizacja, depersonalizacja.
- Depresja, jako stan patologiczny.
Jak smutek wpływa na ciało:
- Układ sercowo-naczyniowy: zwiększone ryzyko choroby wieńcowej, zawału serca, syndromu złamanego serca.
- Bóle i skurcze mięśni: bóle głowy, zaciski mięśni, zaostrzenie bólu przewlekłego.
- Problemy ze snem i apetytem: utrata lub przyrost masy ciała, bezsenność lub nadmierna senność.
- Trawienie: zespół jelita drażliwego, nudności.
- Choroby wywołane stresem: wypadanie włosów, problemy skórne (dermatillomania, łysienie).
- Osłabienie odporności immunologicznej: większe ryzyko chorób zakaźnych i zapalnych.
Jak człowiek doświadcza straty: powikłana i opóźniona żałoba
„Proces żałoby człowieka, który doświadczył straty często nie jest tak spójny: możliwa jest akceptacja, a następnie przywrócenie do zaprzeczenia lub samoukarania. Wygląda tak, że człowiek przeżywa żałobę falami, czasami czuje się spokojnie, a potem znowu nieznośny ból”, komentuje Anna Grubaia, psycholog i kuratorka projektu GIDNA.
Najbardziej powszechnym modelem radzenia sobie ze stratą jest koncepcja pięciu etapów żałoby autorstwa Elisabeth Kübler-Ross: zaprzeczenie, gniew, targowanie się, depresja i akceptacja.
Kontrastowym sposobem życia w żałobie jest odkładanie. Nie w stanie poradzić sobie ze swoimi uczuciami, ludzie stara się je „zamrażać”. Zagłębiają się w pracę lub próbują zagłuszyć ból poprzez szkodliwe zachowania lub zbyt zastępują to zbyt aktywnym harmonogramem.
Takie tłumienie emocji jedynie opóźnia proces przeżycia żałoby, co w przyszłości może doprowadzić do większych problemów psychologicznych.
Jak ekologicznie przeżyć żałobę oraz pomóc sobie pokonać ból
- Zadbaj o swoje podstawowe potrzeby: dobry sen, przestrzegaj diety, dodaj aktywność fizyczną, a na początek niech będą to tylko długie spacery.
- Otaczaj się ludźmi, którzy wspierają i rozumieją, nawet jeśli czasami wydaje się to niemożliwe. Unikaj izolacji, żeby nie utonąć w żalu.
- Daj sobie czas. Nie spiesz się, doświadczaj swoje uczucia i żyj nimi, nie tłumiąc ich.
- Szukaj wsparcia: spróbuj nowych zainteresowań, poznaj nowych przyjaciół, studiuj siebie i otaczający Cię świat, szukając czegoś, czego warto się trzymać.
- Nie wahaj się poprosić o pomoc specjalistów. Zwłaszcza jeśli odczuwasz stany lękowe lub depresyjne.
Projekt GIDNA fundacji Przyszłość dla Ukrainy (Future for Ukraine) zapewnia wsparcie psychologiczne kobietom, które doświadczają nieokreślonej straty osobowej, których bliscy zginęli podczas wojny lub przebywają w niewoli.
Każda uczestniczka projektu otrzymuje 16 bezpłatnych konsultacji z psychologiem, a także miesięczne wsparcie po ukończeniu kursu konsultacji.
Uzyskać pomóc możesz wypełniając formularz pod linkiem.
